Als ‘preventie-cardioloog’ promoot ik graag een gezonde leefstijl en ben ik erg pro-running. Voorkomen is immers beter dan genezen. In mijn missie die preventie heet, staat het geven van de juiste medische informatie centraal. Dus mijn ‘spreekruimte’ in deze column ga ik dit keer optimaal benutten voor educatie. We gaan het hebben over cholesterol. Ik sta soms versteld van wat de media voor nonsens voorschotelen over dit vetachtige stofje. Dit varieert van gepensioneerde hartchirurgen en/of cardiologen die constateren dat cholesterol geen rol speelt bij hart- en vaatziekten tot paramedici die beweren dat je groen haar krijgt van cholesterolverlagers. Ik heb daar last van, maar mijn patiënten des te meer.
Meer dan honderd jaar wetenschap wordt ernstig ondermijnd met fnuikende gevolgen. Het ‘slechte’ LDL-cholesterol is wel degelijk een risicofactor voor hart- en vaatziekten. En als je statines (medicijn dat cholesterol verlaagt) eet na een hartinfarct, verklein je de kans op een tweede. Zoveel is wel duidelijk. Maar hoe zit dat nu in relatie met hardlopen en prestaties? Eerst de les!
Wie denkt dat cholesterol alleen maar slecht voor ons is, slaat de plank mis. We kunnen niet leven zonder cholesterol. Dit vetachtige stofje zorgt voor de aanmaak van nieuwe cellen en de productie van hormonen. Toch is het ook een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van hart- en vaatziekten. Het LDL-cholesterol zakt – indien in overvloed aanwezig – weg in de vaatwand, waardoor ons lichaam om hulp roept omdat het daar niet hoort. Witte bloedlichaampjes proberen het cholesterol vervolgens op te ruimen. Ze eten zich vol met LDL-cholesteroldeeltjes waardoor ze transformeren tot schuimcellen. Deze cellen kunnen het lichaam niet verlaten en hopen zich op waardoor er niet alleen een ontstekingsproces ontstaat, maar bloedvaten ook kunnen dichtslibben.
Vet eten, diabetes, roken en een hoge bloeddruk zijn risicofactoren. Deze versterken elkaar en beschadigen de vaatwand. Wat we uit onderzoek weten is dat (marathon)lopers minder vaak ‘last’ hebben van hoge bloeddruk, diabetes of hoog cholesterol. Verder is er een relatie tussen de ren-afstand en de hoogte van het cholesterol: hoe hoger je cholesterol, hoe korter de afstand. Lijkt mij een mooie challenge om eens te kijken of je harder of verder loopt als je even een tijdje je best doet om je cholesterol te verlagen. Goed voor je gezondheid, en als dat nou net het verschil maakt in je streeftijd is dat mooi meegenomen!
