Wat weet Nederland over de connectie tussen het hart en het hoofd? Opvallend weinig, blijkt uit de uitkomsten van ‘de hart-hoofd peiling’: de meerderheid weet niet dat er überhaupt een relatie is. Aan de peiling deden ruim 3.200, overwegend vrouwelijke, respondenten mee met een gemiddelde leeftijd van 56 jaar. “Er moet meer aandacht komen voor het effect van stress en emoties op je hart”, legt initiatiefnemer cardioloog Janneke Wittekoek uit.
“Een mentale disbalans kan net zo schadelijk zijn als een verhoogd cholesterol of hoge bloeddruk.” Vooral mensen met ADHD blijken kwetsbaar: van de respondenten met ADHD heeft één derde ook hartklachten (gehad).
Als het over onze gezondheid gaat, neigen we er nog altijd naar vooral te kijken naar de fysieke kant ervan. Janneke: “We vergeten dat wat er ‘in het koppie’ gebeurt vaak net zo zwaar weegt. Ons hoofd en ons hart zijn voortdurend in dialoog én beïnvloeden elkaar. Er zijn sterke aanwijzingen dat, als je gebukt gaat onder mentale stress, je hart- en vaatziekten kun ontwikkelen. Rust en balans zijn dus essentieel, maar in onze hectische 24-uurs maatschappij is dat nog niet zo makkelijk.”
46% heeft mentale klachten
De uitkomsten liegen er dan ook niet om: 46% van de respondenten heeft mentale klachten. Hiervan heeft 18% ADHD en 19% een burn-out of depressie. Nog eens 11% geeft aan (ook) een angst- en/of paniekstoornis te hebben. Ook geven opvallend veel respondenten aan vermoeid te zijn: 69% worstelt hiermee. Op een enkeling na geven álle respondenten aan dat hun slaapkwaliteit verstorend werkt in het dagelijks leven. 53% kampt ‘al jaren’ met slaapproblemen.
Dat juist mensen met ADHD vatbaar lijken voor hartklachten, bevestigt wat Janneke ook in haar praktijk ziet. Stress, eetproblemen en een verstoord slaapritme komen bij deze groep vaker voor en dat leidt sluipenderwijs tot verhoogde cardiovasculaire risico’s. Onder de respondenten met ADHD geeft de helft aan ‘behoorlijk tot zeer veel’ last te hebben van slaapproblemen. Bij één vierde hiervan verstoort de slaapkwaliteit het dagelijks leven zelfs ernstig tot zeer ernstig’. 25% van de mensen met ADHD zegt met regelmaat last te hebben van ‘eetbuien’. En de overgrote meerderheid van de respondenten ervaart stelselmatig stress.
Janneke Wittekoek: “Met een beetje stress is niets mis. Maar als stress chronisch wordt, kan dat gevaarlijk zijn en leiden tot verkramping en uiteindelijk het verkalken en dichtslibben van de bloedvaten. Hierdoor kun je zelfs een ‘stress-infarct’ krijgen.” Vooral vrouwen met ADHD zijn hier gevoelig voor. “ADHD wordt bij hen vaak pas op late leeftijd herkend. Ze hebben jarenlang op hun tenen moeten lopen. In combinatie met hormonale stemmingswisselingen kunnen ze zomaar vijf keer overspannen raken in hun leven.”
Van alle respondenten die al langer met fysieke en/of mentale klachten rondlopen is 45% na het invullen van de vragenlijst van plan de juiste hulp te zoeken. Ruim driekwart geeft aan hiervoor als eerste bij de huisarts aan te zullen kloppen. 12% geeft aan wel hulp te willen zoeken, maar heeft geen idee welke hulpverlener hiervoor geschikt is.
Aan de survey deden ruim 3.200, overwegend vrouwelijke, respondenten mee met een gemiddelde leeftijd van 56 jaar.
